Trong thiết kế UI/UX, thiết kế web việc phân tích đối tượng người dùng, phân tích hành vi và sở thích của họ rất quan trọng đến sự thành công của một sản phẩm. Việc phân tích người dùng giúp nhà thiết kế thấu hiểu được cách người dùng sử dụng sản phẩm, tìm ra được những giải pháp hiệu quả nhằm giúp người dùng tương tác tốt hơn với sản phẩm đó.
Trong thiết kế thuật ngữ User Research hay UX Research có vẽ khá xa lạ đối với rất nhiều nhà thiết kế, tuy nhiên đó lại là một nền tảng giúp bạn xây dựng một sản phẩm tối ưu và giảm thiểu quá trình sửa đổi sau khi hoàn thiện.
User Research/UX Research là gì?
User Research là một quá trình nghiên cứu về người dùng mục tiêu – bao gồm cả nhu cầu và vấn đề (Pain Point1) của người dùng đang gặp phải – mục đích của nghiên cứu này nhằm giúp các nhà thiết kế có những hiểu biết sâu sắc nhất có thể để giải quyết vấn đề của người dùng nhằm tạo ra những thiết kế tốt nhất. Các nhà nghiên cứu người dùng (UX Designer) sử dụng các phương pháp khác nhau để vạch ra các vấn đề và cơ hội thiết kế, đồng thời tìm thông tin quan trọng để sử dụng trong quá trình thiết kế của họ.
UX Research giúp chúng ta xác định và chứng minh (hoặc bác bỏ) các giả định, tìm những điểm tương đồng trên các đối tượng khách hàng mục tiêu và nhận ra nhu cầu, mục tiêu của họ. Thông qua nhiều phương pháp collect information, user persona, survey, interview… UX research làm tăng sự hiểu biết của chúng ta về khách hàng, những người sẽ chứng minh rằng sản phẩm của chúng ta có giá trị không.
Nghiên cứu người dùng – Tìm hiểu người dùng của bạn và họ muốn gì
Nghiên cứu người dùng là một phần quan trọng của quá trình thiết kế tương tác. Cách duy nhất để khám phá chính xác những gì những người dùng cần, trước tiên chúng ta phải xác định họ là ai. Để bắt đầu tạo ra những dữ kiện này, bạn phải thu thập dữ liệu từ người dùng của mình thông qua cách tiếp cận có cấu trúc.
Đầu tiên, bạn phải chọn các phương pháp:
- Phù hợp với mục đích nghiên cứu của bạn
- Mang lại thông tin rõ ràng nhất.
Sau đó — để có được thông tin chi tiết bạn muốn — bạn sẽ cần phải diễn giải những phát hiện của mình từ tất cả dữ liệu đó, điều này có thể khá phức tạp . Bạn có thể áp dụng nghiên cứu người dùng bất cứ lúc nào trong quá trình thiết kế. Thông thường, các nhà nghiên cứu bắt đầu với các biện pháp định tính, nhằm khám phá nhu cầu và động cơ của người sử dụng . Sau đó, họ có thể kiểm tra kết quả của mình bằng cách sử dụng các biện pháp định lượng .
“Nghiên cứu là tạo ra kiến thức mới.”
– Neil Armstrong, người đầu tiên đi bộ trên Mặt trăng
Nghiên cứu người dùng về cơ bản được chia thành hai tập hợp con:
- Nghiên cứu định tính – Các cuộc phỏng vấn và nghiên cứu về Ethnographic Research2 như văn hóa của vùng miền, màu sắc,… phương pháp có thể giúp bạn xây dựng hiểu biết sâu sắc về lý do tại sao người dùng cư xử như thế này (chẳng hạn như nó giúp bạn hiểu tại sao họ rời khỏi trang web nhanh như vậy). Ví dụ: bạn có thể phỏng vấn một số lượng nhỏ người dùng và hiểu rõ hơn về thói quen mua sắm của họ bằng cách hỏi họ những câu hỏi mở. Kiểm tra khả năng sử dụng là một khía cạnh khác của loại nghiên cứu này (ví dụ: kiểm tra mức độ căng thẳng của người dùng khi họ sử dụng một thiết kế nhất định). Nghiên cứu định tính đòi hỏi sự cẩn thận. Vì nó liên quan đến việc thu thập dữ liệu phi số liệu (ví dụ: các ý kiến), ý kiến của người dùng có thể ảnh hưởng đến kết quả.
- Nghiên cứu định lượng – Với các phương pháp có cấu trúc hơn, chẳng hạn như khảo sát, bạn thu thập dữ liệu có thể đo lường được về những gì người dùng làm và kiểm tra các giả định mà bạn đã phát triển từ nghiên cứu định tính. Một ví dụ là sử dụng khảo sát trực tuyến để hỏi người dùng các câu hỏi về thói quen mua sắm của họ (ví dụ: “Bạn mua trực tuyến khoảng bao nhiêu mặt hàng quần áo mỗi năm?”). Bạn có thể sử dụng dữ liệu này để tìm các mẫu trong một nhóm người dùng lớn. Trên thực tế, mẫu người dùng thử nghiệm đại diện càng lớn, bạn càng có nhiều khả năng có cách đánh giá thống kê đáng tin cậy về dân số người dùng mục tiêu. Bất kể phương pháp nào, với sự nghiên cứu cẩn thận, bạn có thể thu thập dữ liệu khách quan và không thiên vị. Tuy nhiên, chỉ dữ liệu định lượng không thể hiển thị những hiểu biết sâu sắc hơn của con người.
Chúng ta cũng có thể chia nghiên cứu người dùng thành hai cách tiếp cận:
- Attitudinal – bạn lắng nghe lời nói của người dùng (ví dụ: trong các cuộc phỏng vấn).
- Hành vi – bạn theo dõi hành động của họ thông qua các nghiên cứu quan sát.
Thông thường, bạn có thể có cái nhìn sắc nét nhất về một vấn đề thiết kế khi bạn áp dụng hỗn hợp cả nghiên cứu định lượng và định tính cũng như hỗn hợp các phương pháp tiếp cận theo nhận thức và hành vi.
Tận dụng các phương pháp nghiên cứu người dùng trong suốt quá trình phát triển
Tổ chức tư vấn trải nghiệm người dùng hàng đầu trong ngành, Tập đoàn Nielsen Norman đặt tên cho các phương pháp nghiên cứu người dùng phù hợp để bạn sử dụng trong bốn giai đoạn của dự án . Dưới đây là các phương pháp chính:
- Phân tích – Xác định những gì có liên quan cho người dùng.
- Nghiên cứu nhật ký – Yêu cầu người dùng ghi nhật ký hoạt động của họ hoặc ghi lại các tương tác hàng ngày của họ với một thiết kế.
- Câu hỏi theo ngữ cảnh – Phỏng vấn người dùng phù hợp trong môi trường của riêng họ để tìm hiểu cách họ thực hiện/các nhiệm vụ được đề cập.
- Khám phá – Xem cách giải quyết mọi nhu cầu của người dùng.
- Phương pháp sắp xếp các thẻ liên kết – Trên thẻ, hãy viết các từ và cụm từ, sau đó để người tham gia sắp xếp chúng theo cách có ý nghĩa nhất và gắn nhãn các danh mục để đảm bảo thiết kế của bạn có cấu trúc hợp lý.
- Bản đồ hành trình của khách hàng – Tạo hành trình của người dùng để tiết lộ những cạm bẫy tiềm ẩn và những khoảnh khắc quan trọng.
- Kiểm tra – Đánh giá thiết kế của bạn.
- Kiểm tra khả năng sử dụng – Đảm bảo rằng thiết kế của bạn dễ sử dụng.
- Đánh giá khả năng tiếp cận – Kiểm tra thiết kế của bạn để đảm bảo mọi người đều có thể sử dụng nó.
- Lắng nghe – Đặt vấn đề theo quan điểm, phát hiện bất kỳ vấn đề mới nào và phát hiện xu hướng.
- Phân tích – Thu thập phân tích/số liệu để lập biểu đồ (ví dụ lưu lượng truy cập trang web và tạo báo cáo).
- Khảo sát / Bảng câu hỏi – Theo dõi cảm nhận của người dùng về sản phẩm / thiết kế của bạn thông qua các bảng này.
Tuy nhiên, khi nghiên cứu người dùng, hãy luôn xem xét ưu và nhược điểm của từng kỹ thuật . Ví dụ, phân loại thẻ rẻ và dễ dàng, nhưng có thể tốn thời gian khi bạn tiến hành phân tích. Hơn nữa, nó có thể không cung cấp ý nghĩa ngữ cảnh tốt. Các nguồn lực có sẵn cũng là là một hạn chế khác. Những điều này sẽ quyết định khi nào, bao nhiêu và loại nghiên cứu người dùng nào bạn thực sự có thể thực hiện. Do đó, hãy cẩn thận chỉ chọn các phương pháp phù hợp nhất cho nghiên cứu của bạn . Ngoài ra, hãy thu hút các bên liên quan từ tổ chức của bạn tham gia sớm . Họ có thể tiết lộ những thông tin quý giá và giúp duy trì nghiên cứu của bạn liên quan đến các mục tiêu kinh doanh. Nhìn chung, nghiên cứu người dùng là một phương pháp quan trọng để giúp bạn tạo ra một thiết kế tốt, giúp giải quyết được vấn đề của người dùng và tạo ra một thiết kế thành công.
Giải thích các thuật ngữ trong bài:
- Pain Point (vấn đề của khách hàng): là những vấn đề cụ thể mà khách hàng hiện thời cũng như khách hàng tiềm năng của bạn đang gặp phải. Khi mỗi nhãn hàng nắm bắt chính xác Pain Point là gì, hẳn là họ sẽ cải thiện sản phẩm/quy trình thiết kế hoặc marketing nhằm khiến khách hàng sẵn sàng bỏ thêm tiền để mua, sử dụng dịch vụ của họ.
- Ethnographic Research: là 1 hoạt động nghiên cứu nhằm hiểu hành vi văn hóa, tập tục tự nhiên, đời thường bằng cách tham gia sinh hoạt cùng ứng viên để nghiên cứu. Phương pháp này thường được các nhà nhân chủng học nghiên cứu các nhóm văn hóa. Tuy nhiên, những nhà thiết kế UX cũng thường sử dụng để hiểu rõ thói quen sinh hoạt cũng như phong tục tập quán của người dùng. Các dữ liệu được thu thập chủ yếu là thông qua quan sát, các cuộc trò chuyện hoặc các cuộc phỏng vấn chính thức.
THDigi